Warmtepompen steeds populairder in BEN-woningen
Vlaanderen zet grote stappen richting duurzame energie, met een opmerkelijke doorbraak van warmtepompen in nieuwbouwwoningen. Bijna elke nieuwe woning wordt nu voorzien van zonnepanelen, terwijl voor het aanvraagjaar 2021 in maar liefst 1 op de 2 woningen tevens een warmtepomp wordt geïnstalleerd. Dit betekent een significante stijging ten opzichte van het aanvraagjaar 2020, waar dit slechts gold voor 1 op de 3 woningen. Deze energie-efficiënte maatregelen resulteren in een voortdurende daling van het gemiddelde E-peil, dat nu beter presteert dan de standaard voor Bijna-EnergieNeutraal (BEN)-bouwen met een E-peil van maximaal E30. Deze bevindingen zijn afkomstig uit het jaarlijkse EPB-cijferrapport van het Vlaams Energie- en Klimaatagentschap (VEKA), waarin de opmars van warmtepompen duidelijk wordt.
De cijfers van het VEKA op de Energiekaart tonen de resultaten van ingediende EPB-aangiften, gerangschikt op de datum van de aanvraag van de omgevingsvergunning, oftewel het 'aanvraagjaar'. Hoewel een groot deel van de EPB-aangiften voor het aanvraagjaar 2020 al zijn ingediend, zijn de cijfers voor het aanvraagjaar 2021 nog voorzichtig te interpreteren, gezien nog veel aangiften moeten worden ingediend, vooral voor appartementen.
Hernieuwbare mix
Uit de VEKA-cijfers blijkt dat bijna alle nieuwbouwwoningen, inclusief eengezinswoningen en appartementen, voorzien zijn van zonnepanelen. Voor het aanvraagjaar 2020 plaatste 98% van de bouwheren zonnepanelen, en voor het aanvraagjaar 2021 stijgt dit percentage zelfs voorlopig naar 100%. Voor het aanvraagjaar 2020 koos 63% uitsluitend voor zonnepanelen (PV), terwijl 32% zonnepanelen combineerde met een warmtepomp (PV+WP). Slechts 2% koos enkel voor een warmtepomp zonder zonnepanelen, en 2% ging voor een 10% strenger E-peil zonder gebruik te maken van hernieuwbare energie. Voor het aanvraagjaar 2021 zien we een daling naar 51% die enkel voor zonnepanelen kiest en een opvallende stijging naar 47% van de bouwheren die kiest voor zowel zonnepanelen als een warmtepomp. Andere combinaties van hernieuwbare energietechnieken komen minder vaak voor.
Warmtepompen in Opkomst
In totaal heeft 48% van de bouwheren voor het aanvraagjaar 2021 gekozen voor een warmtepomp, een aanzienlijke stijging ten opzichte van de 34% voor vergunningsaanvragen van 2020 (op basis van 6.700 ingediende EPB-aangiften en 15.500 aangiften, respectievelijk). Voor nieuwbouwprojecten sinds het aanvraagjaar 2021 is de warmtepomp duidelijk populair geworden.
Bij het installeren van een warmtepomp bij nieuwbouwprojecten geeft twee derde van de bouwheren de voorkeur aan een lucht-water-warmtepomp,, terwijl bijna een derde kiest voor een geothermische warmtepomp met grondboring.
Het VEKA voorspelt een nog meer uitgesproken groei van warmtepompen bij nieuwbouw in de komende jaren. Sinds 2021 is het niet langer toegestaan om aardgasaansluitingen te voorzien bij vergunningsaanvragen voor verkavelingen vanaf 25 (woon)eenheden en sinds 2023 vanaf 5 (woon)eenheden. Vanaf 1 januari 2025 zal een aardgasaansluiting zelfs niet langer toegestaan zijn voor álle nieuwe woningen en appartementen. Deze ontwikkeling zal naar verwachting duidelijk zichtbaar zijn in de EPB-aangiften van de aanvraagjaren 2022, 2023 en daarna.
Effect op het gemiddelde E-peil: beter dan BEN
De technologieën op het gebied van hernieuwbare energie, waaronder zonnepanelen en warmtepompen, in combinatie met een goed geïsoleerde en luchtdichte bouwschil, dragen bij aan een laag E-peil in nieuwbouwwoningen.
Sinds het aanvraagjaar 2021 is het verplicht om Bijna-EnergieNeutraal (BEN) te bouwen, met een maximaal E-peil van E30. Dit doel is overtroffen, aangezien maar liefst 99,8% van de EPB-aangiften voor het aanvraagjaar 2021 voldoet aan de BEN-norm. Opmerkelijk is dat het gemiddelde E-peil voor nieuwe eengezinswoningen en appartementen samen blijft dalen, zelfs beter dan de BEN-standaard. Voor het aanvraagjaar 2020 bedroeg het gemiddelde E-peil E14, terwijl de reeds ingediende aangiften voor het aanvraagjaar 2021 gemiddeld op E9 uitkomen. Dit is 21 E-peilpunten beter dan de vereiste E30.
Bron: persbericht Vlaams Energie- en Klimaatagentschap VEKA
